دو دانشجوی دانشکده مهندسی برق و کامپیوتر گرایش الکترونیک، موفق به طراحی و ساخت دستگاه سنجش ضریب شکست مایعات شدند
آرش نعمتی و سید بابک حمیدی دو دانشجوی (کارشناسی ارشد) دانشکده مهندسی برق و کامپیوتر گرایش الکترونیک، با راهنمایی دکتر حسین میار نعیمی، موفق به طراحی و ساخت دستگاه سنجش ضریب شکست مایعات (Refractometer ) شدند.
به گزارش روابط عمومی و به نقل از آرش نعمتی و بابک حمیدی، طرح و ایده این دستگاه از یک آزمایش ساده فیزیک نور دبیرستان بود و از آن برای اولین بار در ساخت دستگاه ضریب شکست سنج استفاده شده است. این پروژه تخصصی مقطع کارشناسی از اسفند 89 شروع شد و در شهریور 90 پایان یافت.
هر ماده ای دارای خصوصیات فیزیکی مختلف است مثل چگالی، غلظت و... که ضریب شکست هم یکی از این ویژگی های فیزیکی محسوب می شود. و همانند اثر انگشت می تواند باعث تفکیک مایعات مختلف از هم شود.
زمانی که پرتو نور از یک محیط به محیط دیگر می رود به دلیل تغییر سرعت شکسته می شود این میزان شکست را ضریب شکست می گویند که برای اندازه گیری آن از دستگاه رفرکتومتر استفاده می شود.
کاربرد این دستگاه در صنایع غذایی آشامیدنی، به ویژه در بخش کنترل کیفیت (QC) است که با آن
می توان کیفیت محصول نهایی را با استاندار تعریف شده برای آن محصول مقایسه کرد. در علم پزشکی در بخش آزمایشگاه های طبی برای اندازه گیری پروتئین محلول در سرم و غیره، در شیلات برای تعیین میزان نمک محلول در آب حوضچه های پرورش ماهی و در بخش های آزمایشگاهی مراکز آموزشی کاربرد دارد.
دستگاه های رفرکتومتر موجود در بازار دو دسته اند: آنالوگ و دیجیتال. این دستگاه از نوع دیجیتالی است و با کمی تغییرات توانایی تبدیل به دستگاه با دقت بالا را دارد و هزینه ی آن در مقایسه با دستگاه های مشابه داخلی و خارجی در کشور حدودا یک دهم است.
قیمت این دستگاه با توجه به طراحی منحصر به فرد و جدید در مقایسه با دستگاه های مشابه بسیار پایین است، ضریب شکست را تا پنج رقم اعشار به صورت دیجیتال نمایش می دهد، ظرف مایع آن پرتابل است و قابلیت تعویض دارد. آیتم های دیگری مثل ساعت، تاریخ، تاثیر دما در ضریب شکست و ذخیره کردن نتایج چند آزمایش آخر را می توان با هزینه پایین و مدت زمان کم به آن اضافه کرد. ابعاد دستگاه را که در حالت فعلی 10×20×20 است می توان به نصف کاهش داد.
برای آزمایش دستگاه از آب استفاده شد که بعد از آزمایشات متوالی (10 آزمایش) و گرفتن میانگین از نتایج حاصله عدد 1.32به دست آمد که با توجه به ضریب شکست واقعی آب که 1.33 می باشد، خطای نسبی دستگاه یک درصد محاسبه شده است.
به گزارش روابط عمومی و به نقل از آرش نعمتی و بابک حمیدی، طرح و ایده این دستگاه از یک آزمایش ساده فیزیک نور دبیرستان بود و از آن برای اولین بار در ساخت دستگاه ضریب شکست سنج استفاده شده است. این پروژه تخصصی مقطع کارشناسی از اسفند 89 شروع شد و در شهریور 90 پایان یافت.
هر ماده ای دارای خصوصیات فیزیکی مختلف است مثل چگالی، غلظت و... که ضریب شکست هم یکی از این ویژگی های فیزیکی محسوب می شود. و همانند اثر انگشت می تواند باعث تفکیک مایعات مختلف از هم شود.
زمانی که پرتو نور از یک محیط به محیط دیگر می رود به دلیل تغییر سرعت شکسته می شود این میزان شکست را ضریب شکست می گویند که برای اندازه گیری آن از دستگاه رفرکتومتر استفاده می شود.
کاربرد این دستگاه در صنایع غذایی آشامیدنی، به ویژه در بخش کنترل کیفیت (QC) است که با آن
می توان کیفیت محصول نهایی را با استاندار تعریف شده برای آن محصول مقایسه کرد. در علم پزشکی در بخش آزمایشگاه های طبی برای اندازه گیری پروتئین محلول در سرم و غیره، در شیلات برای تعیین میزان نمک محلول در آب حوضچه های پرورش ماهی و در بخش های آزمایشگاهی مراکز آموزشی کاربرد دارد.
دستگاه های رفرکتومتر موجود در بازار دو دسته اند: آنالوگ و دیجیتال. این دستگاه از نوع دیجیتالی است و با کمی تغییرات توانایی تبدیل به دستگاه با دقت بالا را دارد و هزینه ی آن در مقایسه با دستگاه های مشابه داخلی و خارجی در کشور حدودا یک دهم است.
قیمت این دستگاه با توجه به طراحی منحصر به فرد و جدید در مقایسه با دستگاه های مشابه بسیار پایین است، ضریب شکست را تا پنج رقم اعشار به صورت دیجیتال نمایش می دهد، ظرف مایع آن پرتابل است و قابلیت تعویض دارد. آیتم های دیگری مثل ساعت، تاریخ، تاثیر دما در ضریب شکست و ذخیره کردن نتایج چند آزمایش آخر را می توان با هزینه پایین و مدت زمان کم به آن اضافه کرد. ابعاد دستگاه را که در حالت فعلی 10×20×20 است می توان به نصف کاهش داد.
برای آزمایش دستگاه از آب استفاده شد که بعد از آزمایشات متوالی (10 آزمایش) و گرفتن میانگین از نتایج حاصله عدد 1.32به دست آمد که با توجه به ضریب شکست واقعی آب که 1.33 می باشد، خطای نسبی دستگاه یک درصد محاسبه شده است.