نهمین دوره طرح معرفت افزایی اساتید برگزار شد

حجت الاسلام و المسلمین حسینی مسئول نهاد نمایندگی مقام معظم رهبری دانشگاه در نخستین روز از برگزاری این دوره با عرض خیرمقدم و تبریک حلول ماه رجب و با آروزی توفیق الهی در بهره مندی از فیوضات این ماه مبارک گفت: هدف و انگیزه ی اصلی از برگزاری این دوره ها فهم و درک عمیق از موضوعات است و به حدیثی از امام علی (ع) اشاره کرد که آن حضرت فرمودند: «هیچ حرکتی و فعالیتی نیست مگر آنکه تو در انجام آن به علم و معرفت نیاز داری.» و تاکید کرد: به خصوص در دورانی که ما به سر می بریم و با مسایلی را که امروز خانواده ها ، دانشجویان و خودمان با آن مواجه هستیم، این دوره فرصت مغتنمی برای دریافت راه حل ها و پاسخ به این مسایل و موضوعات است و همه باید تلاش کنیم تا نهایت بهره برداری را از این دوره ها داشته باشیم و در پایان ایشان از مدرس و برگزار کنندگان این دوره تشکر و قدردانی نمود.

در ادامه دکتر مشکات مدرس دوره معرفت افزایی، سخن خود را با حدیثی از پیامبر اکرم (ص) آغاز نمود که فرمودند: « حضور در مجلس علم از هزار شب، شب‌زنده‌داری که در هر شب هزار رکعت نماز خوانده شود و از هزار بار شرکت در جهاد و قرائت تمام قرآن، نزد خداوند متعال محبوب‌تر است.» و در ادامه به چرایی و ضرورت مباحث معرفتی برای انسان های با تخصص های متفاوت و مختلف پاسخ داد و گفت: ما پیش از آن که متخصص باشیم انسانیم و انسان، انسانیتش به اندیشه ورزی است. علوم متعلق به جهان مادی به تنهایی نمی توانند انسان را سعادتمند کنند. زمانی سعادت اتفاق می افتد که به علم جان هم پرداخته شود و انسان علاوه بر تخصص به حکمت هم نیاز دارد و حکمت یعنی توجه به اهداف اصلی زندگی و معنای زندگی و اصلی ترین کار حکمت غایت شناسی است و یکی از اهداف بعثت انبیا آموزش حکمت بود.

دکتر مشکات در ادامه به دیدگاه های گوناگون درباره خاستگاه دین اشاره کرد که عبارت اند از: ترس از حوادث طبیعی، جهل نسبت به علل هستی، عقده های روانی، از خودبیگانگی، حفظ انسجام اجتماعی، وحی، عقل و فطرت و اظهار داشت: بر اساس دیدگاه اسلام منشأ دین وحی است و منشأ دینداری عقل و فطرت است و دین سه رکن اصلی دارد: عقاید، اخلاق و احکام.

وی در ادامه به کارکردهای فردی دین از قبیل: معنا بخشی به زندگی، تمایل به جاودانگی، تقویت صبر و بردباری، کاهش اضطراب و نگرانی، رهایی از انزوا و تنهایی و همچنین به کارکرد اجتماعی دین از قبیل تحقق وحدت و یکپارچگی، تامین عدالت، ضمانت نشاط و پویایی، تنظیم روابط اجتماعی و پشتیبانی از فضایل اخلاقی اشاره کرد و در ادامه به بحث مدرنیته پرداخت و در تعریف مدرنیته گفت: مقصود از فرهنگ و تمدن امروزی یا مدرن، فرهنگ و تمدنی است که با شروع رنسانس در کشورهای اروپایی به طور جنینی آغاز شد. در قرن 18 تئوریزه و نظام مند درآمد و در دو قرن بعدی مدرن تر شد و حالا در بسیاری از نقاط جهان دامن گستراند و اکثر نقاط دیگر جهان به صورت خودآگاه یا ناخودآگاه، کم یا زیاد، کوشیدند و می کوشند خود را با معیارهای این تمدن تطبیق دهند و با طرز فکر و سبک زندگی آن هماهنگ شوند.

دکتر مشکات ضمن اشاره به بستر تاریخی مدرنیته گفت: علم بسندگی، رکن اصلی مدرنیته است و معتقدند که برای سعادت، رفاه و کمال بشری علم به تنهایی است و دین را باعث سقوط اروپا در قرن 4 می دانستند. اما در اسلام تعارضی بین افزایش علم و دین وجود ندارد ؛ بلکه این دو مکمل یکدیگرند و تعالیم دینی در طول تحقیقات علمی قرار دارند و با هم همراستایی دارند.

وی دنیاگریزی، جبرگرایی و خرد گریزی را از علل سقوط تمدن ها عنوان کرد و گفت: سه نگاه مدرن گرا، سنت گرا و حقیقت گرا وجود دارد. مدرن گرایان گرایش به تجدد دارند و نوعی بی اعتمادی نسبت به گذشته دارند و امروز را بهتر از دیروز می دانند، سنت گرایان حس حسرت و نوستالژیک نسبت به گذشته دارند و  در نگاه حقیقت گرایی که دیدگاه اسلام است، معیار عقل، دین و حقیقت است.

دکتر مشکات در ادامه به رویه درخشان مدرنیته از جمله تکاپوی تحقیقاتی و پیشرفت های علمی درخشان، اختراعات و اکتشافات عجیب، تقویت حق آزادی و انتخاب گری، رهایی از خرافات و جایگزینی محاسبه و برنامه ریزی علمی، انفجار اطلاعات، از بین بردن تعصب های مذهبی، انضباط اجتماعی و ... اشاره کرد و گفت: اما در مدرنیته تنها توجه به رکن علم بسندگی نتیجه نداد و بسیاری از صاحب نظران به این نتیجه رسیدند که ما نیاز به دین اصیل داریم و در ادامه به بحران های فکری، معنوی، اخلاقی، روانی، جنسی، خانوادگی، سیاسی، اقتصادی و زیست محیطی مدرنیته پرداخت.